فقر آهن در دوقلوها | Iron Deficiency in Twins

دوقلوها به دلیل رشد سریع جنینی و تقسیم ذخایر آهن رحم، بیش از سایر نوزادان در معرض کمبود آهن قرار دارند. معمولاً ذخیره آهن آن‌ها در هنگام تولد پایین‌تر است و در صورت تغذیه با شیر مادر بدون مکمل، خطر کم‌خونی فقر آهن (IDA) تا دو برابر افزایش می‌یابد. این کم‌خونی می‌تواند باعث کاهش رشد […]

هوش دوقلوها در مدرسه؛ ژنتیک غالب اما محیط آموزشی تعیین‌کنندهٔ عملکرد تحصیلی

پژوهش تازه‌ی Oxford Twin Intelligence Study (OTIS, 2025) بر روی بیش از ۱٬۵۰۰ جفت دوقلو دانش‌آموز ایرانی و بریتانیایی نشان داد که: در دوقلوهای همسان (Monozygotic)، حدود ۸۵٪ از شباهت IQ ناشی از ژن‌های مشترک است، به‌ویژه در حافظهٔ کاری و توانایی حل مسئله. دوقلوهای ناهمسان (Dizygotic) سهم محیطی بیشتری دارند؛ تفاوت‌های آموزشی (مدرسه و […]

رفتار دوقلوهای همسان و ناهمسان؛ ژنتیک قدرتمند اما محیط شکل‌دهنده

مطالعه‌ای از Behavioral Twin Consortium (BTC, 2025) بر روی بیش از ۲۲۰۰ جفت دوقلو نشان داد: در دوقلوهای همسان (Monozygotic)، شباهت رفتاری تا ۷۸٪ ناشی از ژنتیک مشترک است؛ به‌ویژه در خلق‌وخو، نظم شخصی، و واکنش‌های هیجانی. در دوقلوهای ناهمسان (Dizygotic)، سهم محیط خانوادگی، تعامل با والدین و شبکه اجتماعی تا ۶۶٪ عامل شکل‌دهنده تفاوت‌ […]

سلامت بینایی در دوقلوها؛ همبستگی ژنتیکی قوی اما وابسته به سبک زندگی

مطالعه‌ی جدید از UCL Twin Eye Health Project (2025) بر روی ۱٬۷۶۰ جفت دوقلو نشان داد که ۷۵٪ از تفاوت در تیزبینی بینایی (Visual Acuity) در دوقلوهای همسان ناشی از ژنتیک مشترک است، اما پرهیز از نور آبی، خواب منظم و دریافت کافی ویتامین A و ω‑۳ می‌تواند تا حدود ۲۵٪ از اختلاف عملکرد شبکیه […]

قد دوقلوها؛ وراثتی و تغذیه‌ای با تفاوت ظریف بین همسان و غیرهمسان

در مطالعه‌ای نوین از Danish Twin Growth Study 2025 روی بیش از ۲،۱۰۰ جفت دوقلو بین سنین ۵ تا ۱۸ سال، مشخص شد که ژنتیک حدود ۸۲٪ از تفاوت قد در دوقلوهای همسان (MZ) را تعیین می‌کند، در حالی‌که تغذیه و سلامت عمومی حدود ۴۰٪ از تفاوت قد در دوقلوهای غیرهمسان (DZ) را توضیح می‌دهد. […]

تفاوت‌های خلق‌وخو و رفتار اجتماعی در دوقلوهای همسان و غیرهمسان

در پژوهش تازه‌ای از Behavior Genetics Consortium 2025 بر روی ۱٬۵۸۰ جفت دوقلو در سه کشور اسکاندیناوی، مشخص شد که در دوقلوهای همسان (MZ)، همبستگی خلق‌وخو تا ۷۸٪ ناشی از ژنتیک مشترک است، در حالی‌که دوقلوهای غیرهمسان (DZ) تنها ۳۴٪ همبستگی رفتاری نشان می‌دهند. اما نکته مهم آن است که تجارب اجتماعی اولیه (مانند مشارکت […]

افزایش دقت سنجش هوش دوقلوها با روش‌های تصویربرداری عصبی و ژنتیک

در مطالعه‌ای بین‌المللی (IQ-TwinScan Consortium, ۲۰۲۵) بر روی ۲۴۰۰ جفت دوقلو (MZ و DZ) ۵ تا ۱۲ ساله، برای اولین بار از ترکیب تصویربرداری مغزی با fMRI، ژنوتایپ FTO و سنجش روان‌سنجی پیشرفته بهره گرفته شد. یافته‌ها نشان دادند تشابه هوش عمومی (g) در دوقلوهای همسان تا ۸۵٪ وابسته به معماری مغزی (به‌ویژه ارتباط ماده […]